Quantcast
Channel: Лучший белорусский Решебник
Viewing all 745 articles
Browse latest View live

Краткое содержание Г.Р. Державин "Властителям и судиям", "Памятник"

$
0
0
Близкая, в общем, к оригиналу передача текста псалма приобрела после известий о французской революции грозный обличительный смысл. В стихотворении «Властителям и судиям» отразились взгляды Державина на задачи власти. Державин выступил с критикой правительствующего Сената, осудил тех «земных богов», что плодят на земле лихоимство и насилие.

Присущее Державину чувство справедливости и законности не раз заставляло его возмущаться ведением дел в государственных учреждениях. Твердо веря в возможность существования «просвещенного абсолютизма», Державин наставлял властителей:

Краткое содержание А.Н. Радищев "Путешествие из Петербурга в Москву"

$
0
0
Отправившись в Москву после ужина с друзьями, герой проснулся только на следующей почтовой станции — София. С трудом разбудив смотрителя, он потребовал лошадей, но получил отказ ввиду ночного времени. Пришлось дать на водку ямщикам, они запрягли, и путешествие продолжилось.

В Тосне герой знакомится со стряпчим, который занимался тем, что сочинял древние родословные молодым дворянам. На пути из Тосны в Любань путешественник видит крестьянина, который пахал «с великим тщанием», несмотря на то что было воскресенье. Пахарь рассказал, что шесть дней в неделю его семья обрабатывает барскую землю и, чтобы не умереть с голоду, он вынужден работать в праздник, хоть это и грех. Герой размышляет о жестокости помещиков и в то же время упрекает себя в том, что и у него есть слуга, над которым он имеет власть.

Краткое содержание А.Н. Островский "Бедность не порок"

$
0
0
Приказчик Митя узнает от Егорушки, что его хозяин, Гордей Карпыч Торцов, очень зол на родного брата. Захмелев на празднике, Любим Карпыч «начал разные колена выкидывать» при гостях, чем глубоко оскорбил брата.

Спустя некоторое время приезжает супруга хозяина, Пелагея Егоровна, а также их дочь, Любовь Гордеевна. Торцова жалуется Мите на супруга, который связался с Африканом Савичем Коршуновым. Дружба с богатым московским фабрикантом, заядлым англоманом, серьезно повлияла на Гордея Карпыча – «теперь все ему наше русское не мило».
Пелагея Егоровна переживает за судьбу дочери, которую уж пора замуж выдавать, вот только супруг все время твердит, что «нет ей ровни». По всей видимости, он планирует устроить судьбу Любочки в Москве.

Краткое содержание Ф.М. Достоевский "Белые ночи"

$
0
0
Молодой человек двадцати шести лет — мелкий чиновник, живущий уже восемь лет в Петербурге 1840-х гг., в одном из доходных домов вдоль Екатерининского канала, в комнате с паутиной и закоптелыми стенами. После службы его любимое занятие — прогулки по городу. Он замечает прохожих и дома, некоторые из них становятся его «друзьями». Однако среди людей у него почти нет знакомых. Он беден и одинок. С грустью он следит за тем, как жители Петербурга собираются на дачу. Ему же ехать некуда. Выйдя за город, он наслаждается северной весенней природой, которая похожа на «чахлую и хворую» девушку, на один миг делающуюся «чудно прекрасною».

Возвращаясь домой в десять вечера, герой видит у решётки канала женскую фигурку и слышит рыдание. Сочувствие побуждает его к знакомству, но девушка пугливо убегает. К ней пытается пристать пьяный, и только «сучковая палка», оказавшаяся в руке героя, спасает хорошенькую незнакомку. Они говорят друг с другом. Молодой человек признается, что прежде знал только «хозяек», с «женщинами» же никогда не говорил и потому очень робок. Это успокаивает попутчицу. Она вслушивается в рассказ о «романах», которые провожатый создавал в мечтах, о влюблённостях в идеальные выдуманные образы, о надежде когда-нибудь познакомиться наяву с достойной любви девушкой. Но вот она почти дома и хочет проститься. Мечтатель умоляет о новой встрече. Девушке «нужно быть здесь для себя», и она не против присутствия нового знакомого завтра в этот же час на этом же месте. Ее условие — «дружба», «а влюбиться нельзя». Как и Мечтатель, она нуждается в том, кому можно довериться, у кого попросить совета.

Краткое содержание И.А. Бунин "Темные аллеи"

$
0
0
В осенний ненастный день грязный тарантас подъезжает к длинной избе, в одной половине которой размещается почтовая станция, а в другой — постоялый двор. В кузове тарантаса сидит «стройный старик-военный в большом картузе и в николаевской серой шинели с бобровым стоячим воротником». Седые усы с бакенбардами, бритый подбородок и устало-вопрошающий взгляд придают ему сходство с Александром II.

Старик заходит в сухую, тёплую и опрятную горницу постоялого двора, сладко пахнущую щами. Его встречает хозяйка, темноволосая, «ещё красивая не по возрасту женщина». Приезжий просит самовар и хвалит хозяйку за чистоту. В ответ женщина называет его по имени — Николай Алексеевич — и тот узнаёт в ней Надежду, свою бывшую любовь, с которой не виделся лет тридцать пять.

Взволнованный Николай Алексеевич расспрашивает её, как она жила все эти годы. Надежда рассказывает, что господа дали ей вольную. Замужем она не была, потому что уж очень любила его, Николая Алексеевича. Тот, смутившись, бормочет, что история была обыкновенная, и всё давно прошло — «с годами всё проходит».

Краткое содержание Данте "Божественная комедия"

Краткое содержание У. Шекспир "Гамлет"

$
0
0
Площадь перед замком в Эльсиноре. На страже Марцелл и Бернард, датские офицеры. К ним позднее присоединяется Горацио, учёный друг Гамлета, принца Датского. Он пришёл удостовериться в рассказе о ночном появлении призрака, схожего с датским королём, недавно умершим. Горацио склонен считать это фантазией. Полночь. И грозный призрак в полном военном облачении появляется. Горацио потрясён, он пытается с ним заговорить. Горацио, размышляя над увиденным, считает появление призрака знаком «каких-то смут для государства». Он решает рассказать о ночном видении принцу Гамлету, прервавшему ученье в Виттенберге в связи с внезапной кончиной отца. Скорбь Гамлета усугубляет то, что мать вскорости после смерти отца вышла замуж за его брата. Она, «башмаков не износив, в которых шла за гробом», бросилась в объятия человека недостойного, «плотный сгусток мяса». Душа Гамлета содрогнулась: «Каким докучным, тусклым и ненужным, / Мне кажется, все, что ни есть на свете! О мерзость!»

Горацио поведал Гамлету о ночном призраке. Гамлет не колеблется: «Дух Гамлета в оружье! Дело плохо; / Здесь что-то кроется. Скорей бы ночь! / Терпи, душа; изоблачится зло, / Хотя б от глаз в подземный мрак ушло».

Призрак отца Гамлета поведал о страшном злодеянии.

Краткое содержание И. Гете "Фауст"

$
0
0
Трагедия открывается тремя вступительными текстами. Первый — это лирическое посвящение друзьям молодости — тем, с кем автор был связан в начале работы над «Фаустом» и кто уже умер или находится вдали. «Я всех, кто жил в тот полдень лучезарный, опять припоминаю благодарно».

Затем следует «Театральное вступление». В беседе Директора театра, Поэта и Комического актёра обсуждаются проблемы художественного творчества. Должно ли искусство служить праздной толпе или быть верным своему высокому и вечному назначению? Как соединить истинную поэзию и успех? Здесь, так же как и в Посвящении, звучит мотив быстротечности времени и безвозвратно утраченной юности, питающей творческое вдохновение. В заключение Директор даёт совет решительнее приступать к делу и добавляет, что в распоряжении Поэта и Актёра все достижения его театра. «В дощатом этом балагане вы можете, как в мирозданье, пройти все ярусы подряд, сойти с небес сквозь землю в ад».

Аналіз паэзіі Пімена Панчанкі. Духоўны свет лірычнага героя

$
0
0
Пімен Панчанка прыйшоў у літаратуру імкліва і ўпэўнена. Для асэнсавання навакольнага свету паэт карыстаецца самымі рознымі мастацкімі сродкамі. Ён з'яўляецца і філосафам, які імкнецца паказаць складанасць і супярэчлівасць жыцця, і публіцыстам, які выказвае свае погляды, і лірыкам, якому даступны тайны чалавечай душы.

Лірыка П. Панчанкі ўяўляе сабой даверлівую споведзь перад чытачом, дзе лірычны герой і паэт у болынасці вершаў выступаюць як адна асоба. Мы гаворым пра лірычнага героя тады, калі паэт выказвае свае погляды, ідэйныя перакананні і прынцыпы не ад свайго імя, а праз вобраз героя, біяграфія і ўчынкі якога не ва ўсіх выпадках супадаюць з біяграфіяй паэта. Лірычны герой ствараецца пры дапамозе мастацкага вымыслу, адбору жыццёвага матэрыялу, адлюстравання рысаў характару чалавека, вылучэння на першае месца найбольш важных падзей і з'яў адлюстравання рэчаіснасці. Лірычны верш у меншай ступені паддаецца празаічнаму пераказу, бо ў ім адсутнічае сюжэт у агульнапрынятым разуменні, змест нельга перадаць, не ўлічыўшы эмоцыі і пачуцці самога паэта. Тэматыка лірыкі П. Панчанкі разнастайная. Паэт перадае глыбокую сыноўнюю любоў да Радзімы, веру ў перамогу і светлую будучыню роднага краю, крытыкуе мяшчанства, кар'ерызм, адлюстроўвае прыроду, чалавека і грамадства, разважае аб сэнсе жыцця, аб гуманістычных адносінах паміж людзьмі, паказвае духоўную эвалюцыю лірычнага героя.

Аналіз паэзіі Янкі Купалы

$
0
0
Паэзія Янкі Купалы, глыбока народная на вытоках, сцвярджала ідэю адраджэння роднага краю, веру ў светлую будучыню народа. Таму цэнтральнае месца ў творчасці паэта займаюць тэмы народнага жыцця, рал >імы. адраджэння мовы, культуры, абуджэння нацыянальнай самасвядомасці беларусаў.

Асноўнае імкненне паэта — абудзіць сваёй творчасцю беларускі народ, згуртаваць яго, зрабіць сацыяльна актыўным. Адзін з самых ранніх і самых славутых вершаў паэта— «А хто там ідзе?» (1907). Гэты твор абуджаў у чытача патрыятызм, гонар за свой народ.

А хто там ідзе, а хто там ідзе
У агромністай такой грамадзе?
— Беларусы.
А чаго ж, чаго захацелась ім,
Пагарджаным век, ім, сляпым, глухім?
— Людзьмі звацца.

Аналіз рамана у вершах Ніла Гілевіча "Родныя дзеці"

$
0
0
Асноўная сюжэтная лінія «Родных дзяцей» звязана з лёсам прафесійнага музыканта і кампазітара Сцяпана Якубавіча Вячоркі — чалавека шматграннага, душэўна шчодрага, выпрабаванага часам, памяццю, сумленнем, хаця і не пазбаўленага пэўных недахопаў. У размовах Сцяпана на вясковай вуліцы, за сталом, на могілках (з братам Антосем, дзядзькам Лёксам, Мікітам, Лёдзяй, Тамашом, дзедам Сіўцом і інш.) абмяркоўваюцца шматлікія пытанні гісторыі, культуры, экалогіі, маралі, робяцца высновы аб непарыўнай еднасці чалавека з прыродай, бацькоўскай зямлёй, узгадваюцца чалавечыя лёсы.

Кампазіцыя твора даволі арыгінальная. У ім чатырнаццаць раздзелаў, аб'яднаных у пары. Пасля першых шасці пар прыводзяцца аўтарскія адступленні: ааэтычнае, іранічнае, гістарычнае, у гонар маці, кулінарнае і педагагічнае. Пачынаецца раман запеўкай, заканчваецца — дапеўкай, у якіх аўтар звяртаецца да чытача, абгрунтоўвае выбар тэмы.

Экспазіцыяй твора з'яўляецца першы раздзел «Прычына», дзе мы ўпершыню знаёмімся з галоўным героем, калі тоЙ раздумвае над «пісьмом-павесткай», запрашэннем на сямідзесяцігадовы юбілей маці. Раздзелы «Белы май», «Ганьба», «Разлад», «На ўзвеях часу» з'яўляюцца ўспамінамі Сцяпана аб студэнцкіх гадах, каханні да Альжбеты Францаўны Кудзёлкі, маЙскіх шчаслівых вечарах. Есць ва ўспамінах героя і прыкрыя моманты, звязаныя са «шлюбам» з Гіленай, ганьбай, якую справакаваў аднакурснік Юзік Бэнсь, няўдалай жаніцьбай і разводам з Феняй.

Аналіз сучаснай беларускай паэзіі

$
0
0
Сучасная бел паэзія вядзе адлік часу з 50-х гадоў. Вялікі ўплыў на яе развіцце аказаў грамадска-сацыяльны ўздым, дзякуючы якому ўзрасла ўвага да чалавека, як асобы, як стваральніка матэрыяльных і духоўных каштоўнасцей на зямлі. Сучасную беларускую паэзію цікавіць чалавек з глыбока асабістымі перажываннямі, які актыўна ставіцца да рэчаіснасці. Значна павысілась цікавасць паэтаў да маральна-этычных праблем. Сучасная паэзія больш настойліва, чым у іншыя роды літаратуры, выяуляе глыбокую трывогу за стан прыроды. Кожны паэт мае свой стыль, сваю тэматыку, свой пункт гледжання. Сення бел. паэзія ў творчых пошуках. Чалавек, прырода, грамадства, мінулае і будучае — вось тая праблематыка, што знаходзіцца ў аснове творчасці паэтаў. Лірычны герой сучаснай паэзіі — гэта яркая індівідуальнасць, гэта і канкрэтны чалавек і ў той жа час абагульнены вобраз, створаны гісторыяй, памяццю. Сучасная паэзія выпрабоўвае чалавека жыццем, каханнем, шчырасцю, імкнучыся вызваліць яго ад зла і маральных недахопаў.

Сучасную беларускую паэзію можна падзяліць на 3 пакаленні паэтаў: 1. Паэты старэйшага пакалення: М. Лужанін, А. Русецкі, К. Кірэенка, Р. Барадулін, А. Вярцінскі, А. Пысін, Н. Гілевіч, С. Грахоўскі і інш. 2. Паэты сярэдняга пакалення: С. Законнікаў, Р. Баравікова, Н. Мацеш, А. Разанаў, Я. Янішчыць, А. Грачанікаў, У. Някляеў, М. Дукса і інш. 3. Паэты малодшага пакалення: А. Пісьмянкоў (паэт-рамантык), Л. Галубовіч (інтымная, вясковая, пейзажная тэматыка), і. Багдановіч (пра маленства, прыроду, гісторыя, гарадское жыцце), А. Глобус (гарадское жыцце, незваротнасць жыцця і часу, прырода і экалогія), А.Разанаў (паэт-філосаф), У.Някляеў, А.Сыс, В.Шніп, А.Канапелька, Леанід Дранько-Майсюк, Мар’ян Дукса, Зінаіда Дудзюк, Барыс Жанчак, Сергей Давідовіч і інш.

Аналіз твораў пра мінулае

$
0
0
Цікавасць да даўніны мае духоўны характар,
яна караніцца ў сутнасці чалавека, жыццё
якога вельмі кароткае, але чый розум
жадае агарнуць неахопны час,
зазірае ў будучыню і пранікае ў мінулае.
К. Тарасаў

Сёння, як ніколі раней, узрасла цікавасць да гісторыі. Яе праблемы хвалююць не толькі спецыялістаў, але і шырокае кола грамадскасці. і на гэта ёсць прычыны. На крутых паваротах гісторыі людзі заўсёды звяртаюцца да дзён мінулых, каб больш дакладна і глыбока ўсвядоміць дзень сённяшні, каб зразумець свае вытокі, карані. Забыццё і пагарджанне ўрокамі гісторыі спараджае непрадказальныя і недаравальныя памылкі і расчараванні. Гісторыя ўмее жорстка помсціць, але ж і ўмеё вучыць тых, хто прагне гэтай навукі. "У падзеях мінулага, - сцвярджаў У. Караткевіч, - нашы карані. А дрэва без карэння не можа ні існаваць, ні тым больш прыносіць плады". Менавіта з імем У. Караткевіча звязана абуджэнне цікавасці да гісторыі нашай зямлі. Яркія, мужныя, самаахвярныя героі, якія жывуць і дзейнічаюць у яго творах, вучаць нас любові да Радзімы, да яе народа, мовы і культуры, сцвярджаюць, што мы не бязроднае племя на гэтай зямлі, што за нашымі плячыма - слаўныя прыклады духоўных і грамадзянскіх подзвігаў нашых продкаў. Каб пераканацца ў гэтым, дастаткова прайсціся сцежкамі персанажаў твораў "Сівая легенда", "Цыганскі кароль", "Хрыстос прызямліўся ў Гародні", "Нельга забыць", "Каласы пад сярпом тваім" і інш. Са старонак гэтых твораў паўстаюць змагары за народнае шчасце, прарокі, інтэлігенты, рыцары і прыгоннікі, кардыналы і чароўнай прыгажосці дзяўчаты. Яны ўмеюць па-свойму любіць, ненавідзець, пакутаваць, адстойваць свае погляды. іх лёсы неадрыўныя ад гістарычных падзей і абумоўленыя гэтымі падзеямі. і ў кожным творы - эпоха, складаны і часам трагічны лёс Беларусі, народ, які не скарыўся перад нястачамі і прыгнётам, прагне волі і лепшай долі. У. Караткевіч не толькі ўзнаўляе карціны жыцця Сярэднявечча і наступных эпох, але і асэнсоўвае гістарычны працэс, што дазваляе зразумець таямніцы чалавечага быцця, аснову ўзаемаадносін людзей і навакольнага свету. Аднак найбольш інтэнсіўны этап развіцця гістарычнага жанру ў беларускай літаратуры прыпадае на наш час. і звязаны ён з такімі імёнамі, як Л. Дайнека, А. Лойка, В. іпатава, К. Тарасаў, А. Петрашкевіч, і. Чыгрынаў, У. Арлоў, Г. Далідовіч, М. Клімковіч. Цікава ўваскрашае мінулае Беларусі Л. Дайнека ў раманах "Меч князя Вячкі", "След ваўкалака" і "Жалезныя жалуды". У цэнтры раманаў - вядомыя гістарычныя асобы, імёны якіх можна знайсці на пажаўцелых старонках "Хронікі Лівоніі", "Летапісца Вялікіх князёў літоўскіх". Менавіта на "Хроніку Лівоніі" абапіраўся Л. Дайнека пры напісанні сваіх твораў. У "Жалезных жалудах" адным з герояў з'яўляецца князь Міндоўг, пачынальнік Вялікага княства Літоўскага, першай сталіцай якога быў Навагрудак. Адным з персанажаў рамана "След ваўкалака" з'яўляецца праўнук Рагнеды, полацкі князь Усяслаў Чарадзей, у часы валадарання якога Полацкае княства дасягнула найвышэйшага росквіту і ўздыму. Лёсу славутай палачанкі, унучкі ўсяслава Чарадзея Ефрасінні Полацкай, прысвечаны раман Таісы Бондар "Спакуса". Ефрасіння ўсім сваім жыццём і падзвіжніцкай дзейнасцю заслужыла добрую памяць і ўшанаванне. Менавіта па яе заказе дойлід іван пабудаваў сусветна вядомую царкву Спаса ў Полацку, а залатар Лазар Богша зрабіў крыж - неацэнны помнік, шэдэўр старажытнабеларускага мастацтва. Ефрасіння Полацкая пашырала пісьмовае слова, уздымала свой голас супраць княжацкіх усобіц і братазабойчых войнаў. Яна стала адной з першых кананізаваных жанчын з усходнеславянскіх земляў, нябеснаю заступніцай Полацка і ўсёй беларускай зямлі. Грунвальдскай бітве 1410 г. прысвечаны твор К. Тарасава "Пагоня на Грунвальд". Між іншым, аб гэтым была і першая аповесць К. Тарасава "Дзень рассеяння". Празаічнаму зборніку ў. Арлова "Дзень, калі ўпала страла" і аповесці "Час чумы" ўласцівы тонкі псіхалагізм, праўдзівасць адлюстравання далёкіх падзей. Трылер М. Клімковіча "Каханка д'ябла, або Карона Вітаўта Вялікага" - спроба пэўнай белетрызацыі гістарычнай літаратуры. Гістарычны жанр у беларускай літаратуры перажывае час свайго сцвярджэння ў рэчышчы нацыянальнай і сусветнай культуры. і чым глыбей мы будзем асэнсоўваць сваё гістарычнае мінулае, карпатліва даследуючы яго невядомыя старонкі, тым глыбей будзем усведамляць сябе як самабытную нацыю, якая ведае, адкуль і куды яна ідзе па скрыжаваннях гісторыі і якое яе месца на гэтай зямлі. Таму літаратура пра мінулае нашай Бацькаўшчыны, спалучаная з добрым веданнем гісторыі свайго народа, адыгрывае ў гэтым працэсе самаўсведамлення вялікую ролю.

Аналіз творчасці Цёткі. Рэвалюцыйна-публіцыстычны пафас творчасці

$
0
0
Літаратурная спадчына Цёткі (паэзія, проза, публіцыстыка) сведчыць, што яна была асобай яркай, таленавітай, захопленай справай нацыянальнага адраджэння. Творчасць Цёткі (Алаізы Пашкевіч) вылучаецца рэвалюцыйна-вызваленчымі матывамі. Першыя вершы адносяцца да 1902 г. Пяру Цёткі маложыць шэраг вершаў, дзе яна падае карціны роднай беларускай прыроды, усхвалявана і цёпла гаворыць пра працоўныя будні вяскоўцаў(«Лета», «Лес», «Восень»).

3 гэтага часу пачынаецца яе літаратурная дзейнасць. У 1906 г. паэтэса выдае два невялікія зборнікі вершаў: «Хрэст на свабоду» (пад псеўданімам ♦ Гаўрыла») і «Скрыпка беларуская» (пад псеўданімам «Гаўрыла з Полацка»). Яе лірыка вызначаецца пафасам барацьбы з самаўладствам. Галоўная тэма творчасці Цёткі — народная рэвалюцыя. Ёй паэтэса прысвяціла свае найболын яркія творы «Хрэст на свабоду», «Мора», «Вера беларуса» і іншыя.

У вершы «Мора» з вялікай мастацкай сілай адлюстраваны ўздым народнай рэвалюцыі 1905—1907 гг. Рэвалюцыя ўвасабляецца ў алегарычных вобразах грознай буры, навальніцы, усхваляванага мора, хвалі якога штурмуюць стары свет. У вершы «Мора» самаўладства выступав ў вобразе гары, а сам цар — у вобразах крыважэрнага смока, лютага «чорнага бога», які засланіў ад людзей сонца. Рэвалюцыйная барацьба малюецца ў выглядзе зацятай бітвы з узброенымі палкамі «чорнага бога». У заключных радках верша паэтэса выказвае веру ў сілы народа, у яго перамогу, яны гучаць як гімн рэвалюцыйнай барацьбе.



Цётка, як вядома, была ў ліку першых барацьбітоўадраджэнцаў, і яе зрок хацеў бачыць не пакорнага і забітага беларуса, а цвёрдай волі нязломнага змагара за вызваленне свайго краю. Такі гранітны вобраз народа-змагара і намаляваны ў вершы «Вера беларуса».

У вершы Цётка раскрывае значэнне рэвалюцыі для беларускага народа. Яна ўспрымае рэвалюцыю як гістарычны рубеж, за якім скончацца векавечныя пакуты народа: «Веру братцы: людзьмі станем...» Цётка заклікае народ «шырэй глянуць на жыццё, на свет». Яна хоча, каб людзі пранікліся ўпэўненасцю ў сваёй перамозе.

«Вера беларуса» — верш-разважанне і адначасова заклік да дзеяння, палымяная пра мова перад людзьмі, якія ўжо адчулі надыход вялікіх падзей, але яшчэ не ўсвядомілі да канца сваёй ролі ў гэтых падзеях. Таму так настойліва і страсна гучаць словы паэткі.

Любоў да роднага краю, народа непарыўна звязана з павагай да працоўных іншых нацыянальнасцяў. У вершы «Суседзям у няволі» прачулымі і мужнымі словамі паэтэса ўслаўляе адзінства і салідарнасць працоўных у барацьбе за свабоду. Яна звяртаецца да ўсіх народаў Расіі з гарачай просьбай дапамагчы працоўным Беларусі вызваліцца ад прыгнёту царызму.

Паэтка-рэвалюцыянерка выяўляе ў гэтым вершы глыбокае разумение падзей. Яна становіцца прапагандыстам ідэй адзінства інтарэсаў працоўных мае усіх нацыянальнасцяў. Адрасаваны братнім народам верш «Суседзям у няволі» адначасова гучыць і як баявая прысяга беларускага народа. Не адступацца, змагацца да канца — вось што чуецца ў заключных радках.

Акрамя вершаў, Цётка пісала і празаічныя творы — невялікія апавяданні. Самым значным з іх з'яўляецца апавяданне «Прысяга над крывавымі разорамі», папісанае ў 1906 г. Тэма твора — цяжкае становішча сялянства, яго настроі і спадзяванні. Галоўны герой — селянін Мацей — гэта праўдзівы і па-мастацку тыповы вобраз селяніна-бедняка. Раскрываючы рэвалюцыйныя імкненні сялянства, пісьменніца паказвае той шлях, на які сялянства павінна стаць, каб дабіцца здзяйснення сваіх спадзяванняў. Шлях гэты — рашучая барацьба сялянства ў саюзе з пралетарыятам. Тры скрыжаваныя далоні (парабка, салдата, рабочага) сімвалізуюць рэвалюцыйны саюз рабочых і сялян.

Твор «Прысяга над крывавымі разорамі» адлюстроўвае імкненні беларускага сялянства да зямлі і волі, гучыць прысудам капіталістычнаму ладу. Апавяданне друкавалася ў выглядзе пракламацыі, якая садзейнічала абуджэнню рэвалюцыйнай свядомасці сялянства.

Аналіз творчасці Янкі Купалы. Тэма Беларусі ў лірыцы першага паслярэвалюцыйнага дзесяцігоддзя

$
0
0
Ад прадзедаў спакон вякоў
Мне засталася спадчына;
Паміж сваіх і чужакоў
Яна мне ласкай матчынай.
Я. Купала

Тэма Беларусі з'яўляецца асноўнай у творчасці Я. Купалы першага паслярэвалюцыйнага дзесяцігоддзя. Бацькоўская зямля, родны край, яго веліч і краса, жальба і смутак, яго мінулае, сучаснае і будучае заўсёды хвалявалі паэта. Першае паслярэвалюцыйнае дзесяцігоддзе — складаны для паэта перыяд. Кастрычніцкая рэвалюцыя 1917 г., нямецкая і польская акупацыі, утварэнне БНР, БССР, Літоўска-Беларускай ССР і іншыя падзеі не маглі не паўплываць на творчасць Я. Купалы. Прымаючы рэвалюцыю з народных, дэмакратычных пазіцый, паэт не поўнасцю разумеў яе сутнасць, асуджаў яе разбуральную і знішчальную сілу, не ўсё ўхваляў у паслярэвалюцыйнай савецкай яве, лічыў Беларусь ахвярай нашэсця чужынцаў. У час, калі пад пагрозай аказалася не толькі духоўнае, але і фізічнае існаванне нацыі, адраджэнская тэма ў творчасці Я. Купалы паступова затухае, адыходзіць на другі план. Бальшавіцкія парадкі не спрыялі творчаму настрою: на працягу 1916—1917 гг. да восені 1918 г. Я. Купала не напісаў ніводнага верша. Водгукам на падзеі рэвалюцыі і грамадзянскай вайны з'явіліся вершы, напісаныя толькі ў кастрычніку-снежні 1918 г. "Я зноў заснуўшую было жалейку бяру і пробую ў ёй галасоў", — напіша паэт у вершы "Для бацькаўшчыны". Многія вершы гэтага перыяду ("Паязджане", "Буслы", "На прызбе", "Сон") народжаны канкрэтнымі рэальнымі абставінамі і пранізаны матывамі тугі, трывогі, безвыходнасці, трагізму і нявер'я ў чалавека. З мільёнаў людзей, што апынуліся ў бежанстве, у "злыбядусе", "бездарожжы, беспрыстанні", стварыў Я. Купала ўмоўна-абагульнены вобраз "паязджан". У вершы "Паязджане" аўтар выказвае трывожную думку аб будучым Беларусі, якое ўяўляецца то густым сасоннікам у начной цемры, населеным рознымі пачварамі-зводамі, то завірухай: змораныя, стомленыя людзі кудысьці імкнуцца, хочуць чагосьці дасягнуць, а чаго — не разумеюць і не ведаюць:


Вобраз народа у лірыцы Янкі Купалы

$
0
0
Вобраз народа у лірыцы Я.К. непарыўна звязаны з вобразам роднага краю, маладой Беларусі. Абуджаная рэвалюцыйнымі падзеямі, яна смела крочыць насустрач новаму жыццю. Радзіма яго зняволена. і таму любоў да роднага краю напоўнена у Купалаўскай паэзіі пачуццем тугі і болю. Але паэт цверда верыць у тое, што наступіць дзень, калі яго Радзіма стане вольнай і шчастлівай, калі яна "займе свой пачэсны пасад паміж народамі". У вершы "ВЫЙДЗі.“ Я.К.Кліча сваю старонку устаць, вызваліцца ад "зімоваго рабскага сну” і ісці "сустракаць вясну лепшай долі” Прыгнечаная царскім самадзяржаўем, Беларусь уяўляецца паэту у вобразе жанчыны-маці, адзетай у лахманы. “Дзікія сцюжы, сівер, зверы захаду” — усе гэтыя во бразы маюць алегарычны сенс, у іх паэт паказвае сацыяльнае і нацыянальнае прыгнечанне бел. народу з боку царізму, але нішто не можа зламаць волі бел. народу да вызвалення. Радзіма выйшла жывою з гэтых суровых выпрабаванняў. Я.К. -выразнік жаданняў і спадзявання у свайго народа, барацьбіт за яго шчасце. Лепшыя вершы паэт прысвяціў Радзіме і народу. У лірычнай паэзіі К. адлюстроўваецца глыбокі боль і грамадскі смутак з прычыны прыгнетання белар. народа, але і боль душы аб яго свабодзе і лепшай будучыні.

Аб чым бы не пісаў К., яго слова заўседы было звернута да народа. Народ — галоўны яго герой. Вершы Я.К. сагрэты гарачым пачуццем любві да Радзімы. Сярод іх "МАЛАДАЯ БЕЛАРУСЬ, "ВЫЙДЗі", "УСЮДЫ ЛЕТА", "БАЦЬКаўШЧЫНА", "РОДНАЕ СЛОВА". Гэтыя творы высокага грамадскага гучання. Яны выражаюць непахісную веру паэта у вызваленне Радзімы. К. моцна адчувае сваю еднасць з роднай зямлей, з яе гісторыяй, традыцыямі, нацыянальнай культурай. Самае дарагое для К. — бацькаўшчына. З ёй звязаны усе надзеі і спадзяванні паэта, яго мара аб свабодзе і шчасці народа ("БАЦЬКаўШЧЫНА"). Любасць да радзімы апаэтызавана у творах К. Гэта высокае патрыятычнае пачуццё. Трэба даражыць ім, быць верным яму. Не на чужым, далекім полі, а на роднай зямлі, дзе нарадзіўся і вырас, "заклікае паэт шукаць шчасце – долю” ("НЕ ШУКАЙ"). Вобраз Радзімы у вершах рамантызаваны. Верш "МАЛАДАЯ БЕЛАРУСЬ” прасягнуты грамадзянскай страсцю, светлым, радасным пачуццем вясны, жыцця, прадчуваннем надыходзячых змен у лесе народа. Беларусь увасабляецца у вобразе маці-пакутніцы. Мінулае радзімы паэта цяжкае, змрочнае. Паэт верыць у блізкае адрадженне радзімы. Яго ідэал — свабодная дэмакратычная радзіма Любоў да радзімы у лірыцы К. зліваецца з пачуццём любві да прыроды. Паэт любуецца прасторамі роднай зямлі, яе лясамі, нівамі, захапляецца красатой свайго краю ("Я ЛЮБЛЮ"). Характэрныя асаблівасці пейзажнага жывапісу К. выявіліся у вершах "ЯВАР", "ЯВАР і КАЛіНА", "ЛЕТА", "ЖНІВА", "АДЦВІТАННЕ".

Водгук га верш М. Гарэцкага "Максімава зязюля"

$
0
0
Водгук на верш М. Гарэцкага “ Максімава зязюля”
У літаратурнай скарбонцы кожнага народа ёсць творы , якія, прачытаўшы, змяняюць жыццёвыя пазіцыі і прынцыпы чалавека, прымушаюць яго памятаць мінулае і клапаціцца аб будучым. Такія творы звычайна нясуць моцную філасофскую ідэю, маюць глыбокі сэнс. І такім , на мой погляд, з’ўляецца твор Максіма Гарэцкага “ Максімава зязюля”.
Адразу маю ўвагу прыцягнуў загаловак абразка. На першы погляд здаецца, што ён зусім просты. Але гэта памылкова. Менавіта загаловак з’яўляецца падказкай для зразумення тэмы твора, спасціжэння аўтарскай ідэі.
М. Гарэцкі – выдатны мастак слова. У сваёй творчасці ён звяртаўся да розных літаратурных формаў:апавяданні, аповесці. Твор “ Максімава зязюля” напісаны ў форме абразка. Але чаму пісьменнік выбраў менавіта гэты жанр? Каб зразумець гэта, трэба прааналізаваць твор глыбей.
Свой абразок М. Гарэцкі пачынае сумнымі пейзажнымі замалёўкамі. Гэты сум перадаецца пры дапамозе аднасастаўных сказаў. Другі сказ заканчваецца шматкроп’ем . Аўтар пакідае думку незавершанай , абрывае яе. Настрой лірычнага героя тужлівы, самотны. Нездарма ж аўтар ужывае прыслоўе пуста ў першым сказе, падкрэсліваючы тым самым адзіноту , журботнасць і самоту.

Водгук на "Санет"Эдуарда Валасевіча

$
0
0
Пісаць водгук на верш заўсёды складана, ды з кожнага правіла ёсць выключэнні. I «Санет» адносіцца да іх: ён пераклікаецца з многімі творамі беларускай літаратуры. Чытаючы твор, я ўспамінаю верш Н. Арсенневай «Летуценні», бо тут уздымаюцца падобныя пытанні. Але «Санет» мае больш глыбокі сэнс. У ім чуваць любоў аўтара і да Радзімы, і да мовы, і да мінуўшчыны, надзея на будучае. У вершы праходзіць чатыры розныя тэмы. Але яны ўзаемазвязаны. Ні адна з іх не можа існаваць без другіх. А іх зліццё ўяўляе сабой закончаную думку.
На першым плане ў вершы праходзіць тэма Радзімы. Людзі кажуць: «Дарагая тая хатка, дзе радзіла мяне матка; дарагі той куток, дзе рэзан пупок». Але ў «Санеце» Радзіма — гэта не толькі твой родны горад або вёсачка. Радзіма — гэта твая Бацькаўшчына. Радзіма — гэта твая свядомасць, стан тваёй душы. Эдуард Валасевіч лаканічна выказвае свае думкі. Радзіму ён разумев па-свойму, не падбірае да яе ўзвышаных эпітэтаў. Ён успрымае яе такой, якая яна ёсць. Дарагая Айчына... Так кажа аўтар. Коратка і трапна. Ён не апісвае яе прыгажосці. Аўтар дае нам магчымасць самім адчуць Радзіму вялікую і радзіму малую. Радзіма вялікая — гэта наша краіна. Радзіма малая — гэта месца, дзе ты нарадзіўся. Мы ўяўляем яе прыгажосць: жаўрукі над полем раніцай і салаўі каля ракі ўвечары, спякотнае сонейка летам і ярка-марознае — узімку, пах сена, смутак развітання з родным кутком і радасць вяртання. Э. Валасевіч катэгарычна сцвярджае, што мы нідзе не будзем мець шчасця. Толькі на Радзіме.



Але немагчыма поўнае разумение Радзімы без любові да мовы. Сіла роднай мовы — другая тэма верша. Паэт параўноўвае моц роднага слова з карэннямі дрэў і заклікае нас да вяртання да роднай мовы. Ён перасцерагае нас: калі дрэва страціць карані, яно страціць апору і не зможа больш красаваць на зямлі. Так і народ. Калі ён забывае мову, ён страчвае культуру, гісторыю, мінуўшчыну, ён вымірае. Ф. Багушэвіч некалі пісаў, каб не забывалі мы мовы напіай беларускай, бо іначай памрэм. Лаканічны стыль пісьма Э. Валасевіча падкрэслівае магутнасць мовы. Яго параўнанне вельмі трапнае: мова — гэта дрэва, кожны лісток якога — гэта слова. Кожны чуў, як шэпчуцца паміж сабой лісты. Адзін кажа нешта ласкава-мілагучнае, другі — адрывіста-сур'ёзнае, трэці — звонка-жартоўнае. А іх сугучча стварае густы шум, які паказвае веліч дрэва. Так і наша мова. Кожнае яе слова гучыць па-свойму. Словы зліваюцца, утвараючы непаўторнае гучанне нашай роднай, мілагучнай мовы.
Любоў да Радзімы, родная мова... Побач з гэтымі словамі трэба паставіць яшчэ адно. Гісторыя. Без ведання яе мы не можам лічыць сябе грамадзянамі. Гісторыя мінуўшчыны — гэта трэцяя тэма «Санета». Паэт сцвярджае, што мы ніколі не цураліся сваей гісторыі. Беларусы — шматпакутны народ. Мы павінны памятаць, што наша пічасце здабыта «жыццём» і «крывёю» нашых продкаў.
З гісторыяй неразрыўна звязана чацвёртая тэма верша. Гэта тэма нашага сучаснага і будучага. Яна гучыць як вынік, як абагульненне. Тут Э. Валасевіч вельмі дакладна выкарыстаў прыметнік «новы». Так, мы, дзеці, будзем ствараць менавіта «свет новы на планеце». Такі свет, у якім кожны чалавек будзе любіць сваю краіну, ведаць яе гісторыю і мову, будзе паляпшаць жыццё.
Абагульняючай тэмай верша, на мой погляд, з'яўляецца тэма сувязі пакаленняў. Во паэт кажа пра Радзіму, мову, гісторыю не так для тых, хто зараз жыве, а больш, напэўна, для тых, хто прыйдзе потым, хто будзе будаваць новае жыццё.
У «Санеце» мне чуецца схаваны покліч. Э. Валасевіч нібы заклікае будаваць будучыню на моцных падмурках гісторыі.
Верш мае цікавую будову. Акрамя перамяжоўвання тэм, я заўважыла яшчэ адну рысу. Аўтар спачатку рашуча аб нёчым заяўляе і толькі потым дае тлумачэнне сваім словам. Так, ён кажа, што мы не павінны цурацца мовы роднай. Потым ён нібы патлумачвае, што наша сіла і годнасць трымаецца на ей. I так у кожным с лупку.
«Санет» абудзіў у маёй душы розныя думкі. Але сярод іх ёсць і самая выразная, самая моцная. Яе я хачу перадаць усім тым, каму неабыякавы лес нашай краіны. Я хачу сказаць, што не павінна болын паўтарыцца абыякавасць наша да сваей Радзімы і культуры. Я не хачу, каб «туга па дарагой Айчыне», але ўжо страчанай, «крочыла след у след за намі».

Игра престолов 8 сезон 1 серия

$
0
0
Сюжетная линия:
Около тысячи лет длилось спокойное и благостное время, которое всем жителям семи королевств принесло счастье и радость. Но всему бывает конец, и долгое приятное лето тоже подошло к своему завершению. Дети жителей королевств с малых лет слышали от родителей волшебные сказки и удивительные истории о том, как после жаркого лета наступает суровая и холодная зима. Конечно, детям зима представлялась чем-то прекрасным: белоснежным, пушистым и светлым. А вот взрослые с неудовольствием ждали прихода зимы, убеждая маленьких несмышлёнышей, что это время несёт не только морозы и снег, но ещё и нечто страшное и опасное. А именно – белых ходоков. Король Севера не знал, верить в легенду о ходоках или нет. Но сама жизнь открыла ему глаза на правду. Это случилось, когда Король своими глазами увидел пресловутых врагов. Его противник – Король Ночи пошёл войной на королевство, и огромная армия шла впереди него, защищая правителя. Ужаснулся Король Севера и едва не впал в отчаяние, ведь у него было гораздо меньше солдат. В поисках подмоги, он обращается к некой женщине, цель которой – завоевать престол. Но она отказывается помочь Джону. У неё другие намерения, и уж точно не борьба с врагами. Дейнери собирается продолжить начатую войну, чтобы сесть на трон. Она считает, что именно на ней династия Таргариен и закончится, а значит, она должна стать ярким пятном в истории правления королевством. Одного не учла Дейнери: у народа уже есть правительница, и она не собирается просто так отдавать насиженное место. Джон наблюдает за происходящим и понимает, что вся эта борьба абсолютно бессмысленна, ведь скоро на их землю придут белые ходоки. Для чего тратить силы в войне с равными себе живыми людьми, когда вот-вот атакуют мертвецы? Одно утешает и даёт слабую надежду – впереди громадная длинная Стена, которая преграждает путь армии неприятеля. Кто знает, насколько сильны ходоки? Может быть, им не удастся перелезть через Стену? Если же у них всё получится, то существование всего человечества окажется под смертельной угрозой. Многочисленные шаманы и прорицатели подняли забытые старые легенды и обнаружили там одно пророчество. Согласно ему, настанет время, когда вся планета окажется во мраке и тьме, но это не будет продолжаться вечно. Однажды придёт смелый принц, который разведёт мрачные тучи и вернёт на землю яркое солнышко, а вместе с ним потерянное спокойствие.

Рыгop Ігнaцeнкa - Ягaды пaд cнeгaм

$
0
0
Нe paз пpыкмячaў бaгaтыя жypaвiнaвыя мяcцiнкi, кaб пoтым, yзiмкy, pacкaпaць cнeг i нaбpaць ягaд. Алe кoлькi нi кaпaў, ягaд нe знaxoдзiў. Цi xтo з вяcкoўцaў paнeй тpaпляў нa мoй нepyш, цi птyшкi якiя з’ядaлi – нe вeдaю. Тaды я iнaкш зpaбiў. Нaзбipaў гaлiнaк i шчыльнa зacлaў iмi бaгaтyю нa жypaвiны лaпiнкy. I чaлaвeк нe зaўвaжыць, i птyшкa нe пaдлeзe. Зiмa дoўгaя. Ягaды, нaзaпaшaныя ўвoceнь, нa кaпycтy-шaткaвaнкy cкapыcтaлi ды нa кiceль. Пacтyпoвa пepaнecлicя яблыкi з гapышчa. Нaвaт мёpзлыя i тыя пaдaбpaлicя. У cяpэдзiнe зiмы pэдкa ў кaгo дoбpы яблык знoйдзeш. Пpыйшoў чac жypaвiн. Рyкзaк зa плeчы, нa лыжы – i нa знaёмae бaлoтa. Вocь i xвoйкa з мeткaй – пacмaй cyxoгa мoxy, пpывязaнaгa дa cтвaлa. Нe cпяшaючыcя paзгpaбaю cнeг. Дaбipaюcя дa гaлiнaк, yздзipaю ix, i – o цyд! – пepaдa мнoй pыжы мяккi мaшoк, a нa iм, нiбы дapaгiя кapaлi, жypaвiны гapaць. Аcцяpoжнa бяpy ў пaльцы. Яны xaлoдныя, мёpзлыя. Кiдaю ў цэлaфaнaвы мяшэчaк ягaдy зa ягaдaй – звiняць, як кpыштaлiкi. Нe пacпeў i пaўмяшэчкa нaбpaць, як yжo i гocця з’явiлacя – coйкa. Сeлa нa вepшaлiнкy xвoйкi, yзбyджaнa зaкpычaлa: «А мнe! А мнe!» Жoўтa-ciнiм aгeньчыкaм блicнyлa ciнiчкa, cкaчa, cтapaeццa з-пaд caмыx pyк мaix жypaвiнкy выxaпiць. Тaкcaмa, бaч, кicлeнькaгa ёй зaxaцeлacя. Пoтым дaўгaxвocтaя capoкa пpыляцeлa, зaтpaшчaлa нa ўcё бaлoтa: «Пaк-кiнь тp-po-xi! Пaк-кiнь тp-po-xi!» Тaк я i зpaбiў. Няxaй, дyмaю, i coйкa ягaдy-дpyгyю здзяўбe, i ciнiчкa з capoкaй пaлacyюццa. А мoжa, яшчэ xтo з ляcныx нaceльнiкaў нa гэтy пpaгaлiнкy зaвiтae ды жypaвiнaмi пaчacтyeццa. Зiмoю cвeжaя ягaдa дapaжэйшaя зa цyкepкy.
Viewing all 745 articles
Browse latest View live


<script src="https://jsc.adskeeper.com/r/s/rssing.com.1596347.js" async> </script>